RTBF splitst: het begin van iets meer?

Nieuw op de RTBF: aparte radioprogramma’s voor Brussel en Wallonië. En dat zorgt voor opwinding in de Vlaams-nationalistische rangen. ‘Het regionalisme komt op in Franstalig België. Interessant.’

In de Franstalige krant Le Soir was het nieuws een hele pagina waard: op vrijdagmiddag ontdubbelt RTBF voortaan zijn politieke radioprogramma Débats Première. Luisteraars in de hoofdstad kregen een debat tussen de Brusselaars Laurette Onkelinx (PS), Benoît Cerexhe (cdH) en Olivier Maingain (Défi) voorgeschoteld. Terwijl op de Waalse golflengte Waals minister-president Willy Borsus (MR) de degens kruiste met zijn voorganger Paul Magnette (PS). Wie vanuit Namen toch liever Onkelinx volgde, kon dat alleen nog via het internet.

”De bedoeling is om de regionale eigenheden meer te erkennen”, verduidelijkt Thomas Gadisseux, de presentator van de Brusselse uitzending, aan Le Soir. “Want de politiek, de debatten en de ideeën in Brussel en Wallonië komen lang niet altijd overeen. De politieke crisis heeft dat nog eens aangetoond.”

Sinds enkele weken wordt Wallonië bestuurd door een coalitie van MR en cdH. Terwijl in Brussel de PS voorlopig nog aan de knoppen zit. Politicoloog Pascal Delwit (ULB) ziet een “zeker logica” in de ontdubbeling. “De afgelopen twintig jaar is de wisselwerking tussen Brussel en Wallonië verkleind. Sociologisch en demografisch is de hoofdstad veranderd. Het Brusselse en Waalse denkkader is anders.”

Geen blok

In Vlaams-nationalistische kringen wordt het allemaal met interesse gevolgd. ‘Regionale eigenheden meer erkennen’, dat klinkt daar als muziek in de oren.

”In Vlaanderen denken we altijd dat de Franstaligen - de Brusselaars en de Walen - een ondeelbaar blok vormen. Niets is minder waar”, reageert Hendrik Vuye, nu Kamerlid van de tweemansfractie Vuye & Wouters, voordien de communautaire spreekbuis van N-VA. “Brussel en Wallonië ontwikkelen zich al jaren los van mekaar. In Luxemburg hebben ze weinig met de hoofdstad. Dat RTBF met aparte uitzendingen start is een nieuwe stap. Het regionalisme groeit. Er ontstaat een gevoel dat daar de toekomst ligt.”

De nieuwe Waalse MR-ministers Jean-Luc Crucke en Pierre-Yves Jeholet zijn volgens Vuye onvervalste regionalisten, die pleiten voor een zelfstandig Wallonië. Net zoals PS-kroonprins Magnette.

Die Waalse regionalisten zullen bondgenoten worden van Vlaanderen, luidt de redenering. Want dan zal het straks, bij het volgende rondje staatshervormen, van twee kanten komen. De hoop van N-VA is om Franstalig België zo ver te krijgen dat het zelf om confederalisme - de ontmanteling van het land - komt vragen. “We pikken al langer signalen op dat Wallonië aan zelfvertrouwen wint. Dat is heel positief”, zegt Matthias Diependaele, Vlaams N-VA-parlementslid en covoorzitter van Objectief V, de communautaire denktank van de partij. “Dat RTBF aparte uitzendingen maakt, is zo’n signaal. De dynamiek erachter is interessant.”

Zelfstandig Brussel

Al zit er ook een angel aan. Samen met de Waalse identiteit, groeit immers ook de Brusselse. En daar zijn de Vlaams-nationalisten veel minder enthousiast over. In het confederale plan van N-VA wordt België immers in tweeën verdeeld: Vlaanderen en Wallonië, met de hoofdstad als stiefkind waar ze samen over beslissen. De Brusselaars worden dus best niet te zelfbewust. “Tja, ik heb het nooit ontkend dat Brussel het pijnpunt blijft in de strategie van N-VA”, reageert Vuye. Hij werkt aan een nieuw boek rond de kwestie.

Diependaele: “Bij N-VA zijn en blijven ze ervan overtuigd dat Brussel heel hard afhangt van Vlaanderen en Wallonië.” Versta: nee bedankt voor een confederale staat met een volwassen Brussel.

En wat denken ze bij de RTBF zelf? Daar lijkt men niet wakker te liggen van de grote politieke bespiegelingen. De ontdubbeling van Débat Première moet er vooral voor zorgen dat de openbare omroep weer wat meer aansluiting vindt bij het Waalse publiek, waar de zender vaak als te ‘Brussels’ wordt aanzien. Meer valt er niet achter te zoeken, klinkt het. “Het is uiteindelijk maar een uur radio.”

Bron: De Morgen, zaterdag 2 september 2017, p.8