Wortel-Kolonie erkend als UNESCO-werelderfgoed

Wortel-Kolonie, onderdeel van de Koloniën van Weldadigheid in België en Nederland, wordt ingeschreven op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Die beslissing is genomen door het Werelderfgoedcomité tijdens een internationale conventie in China. Het comité erkende de Koloniën van Weldadigheid als getuigen van een uitzonderlijk, ingrijpend en grootschalig sociaal experiment van armoedebestrijding. Vlaams erfgoedminister Matthias Diependaele is opgetogen: “Wortel-Kolonie is een toonbeeld van de integratie tussen natuur en cultuur. Samenwerkingen en een gedeelde visie hebben gezorgd voor een prachtig stuk erfgoed dat voortaan ook wereldwijd erkenning geniet.”

Kathleen Helsen, covoorzitter van Kempens Landschap en gedeputeerde van de provincie Antwerpen, reageert verheugd op het nieuws: “We zijn enorm vereerd dat Wortel-Kolonie - samen met drie Nederlandse Koloniën - erkend is als uniek werelderfgoed. Bovendien is dit het eerste cultureel landschap in België met zo’n kwaliteitslabel. De term cultureel landschap duidt op de verwevenheid en het samenspel van mens en natuur in het landschap. Het bijzondere verhaal van de landlopers en deze prachtige landschappen moeten we bij het brede publiek bekend maken.”

Beloning voor jarenlange inspanningen

Ook Jan De Haes, eveneens covoorzitter van Kempens Landschap en gedeputeerde van de provincie Antwerpen, deelt in het enthousiasme: “De erkenning is de kers op de taart van de jarenlange transnationale en seriële inspanningen en samenwerking. Twee landen, vier provincies, acht lokale besturen en tal van andere partners hebben dit dossier van onderuit opgebouwd. Kempens Landschap gaat hiermee een nieuwe periode tegemoet. Eentje die zich afspeelt op een hoger niveau.”

Van meest bedreigde monumenten ter wereld tot werelderfgoed

Het landschap en de gebouwen van de Koloniën werden na 1993 bedreigd door leegstand, verval en versnippering. In 1997 stonden de gebieden zelfs op de lijst van de 100 ‘meest bedreigde erfgoedsites’ ter wereld. Gelukkig zag men snel in dat dit bijzondere erfgoed niet verloren mocht gaan. Bezorgde burgers trokken aan de alarmbel: in 1997 werd vanuit de provincie Antwerpen en met de steun van een 40-tal gemeentebesturen Kempens Landschap opgericht.

Die organisatie ijvert sindsdien voor het behoud, de ontwikkeling en de openstelling van dit erfgoed. Vanaf dan zijn de Koloniën er steeds op vooruit gegaan: in 1999 werden de gebieden beschermd als landschap. Het landschap en de gebouwen werden aangekocht door verschillende publieke partners. Daardoor blijft het geheel bewaard in gemeenschapshanden en kunnen de Koloniën vandaag vanuit één visie beheerd worden.