Middelentoets voor kandidaat-sociale huurders

Vanaf 2024 zal er bij de inschrijving en toewijzing van een sociale woning niet alleen een inkomensgrens gelden, maar komt er ook een limiet op de beschikbare middelen van de kandidaat sociale huurder. Het kan immers niet dat iemand met een groot vermogen aanspraak kan maken op een sociale woning. “Met de middelentoets maken we het mogelijk om misbruiken eruit te filteren en verhogen we het rechtvaardigheidsgevoel binnen de sociale huur. Sociale woningen zijn er immers voor wie er echt nood aan heeft”, aldus Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele. 

Wanneer een kandidaat-sociale huurder zich inschrijft op een wachtlijst voor een sociale woning, zal de huurder op eer moeten verklaren hoeveel er op zijn bankrekeningen staat. Matthias Diependaele verduidelijkt: “Op basis van de saldi van de binnenlandse en buitenlandse bank-, spaar- en beleggingsrekeningen van de kandidaat-sociale huurder wordt een inschatting gemaakt van de beschikbare middelen. Kandidaat-huurders die beschikken over een vermogen dat de maximaal vastgestelde bovengrens overstijgt, zullen niet langer in aanmerking komen voor een sociale woning.”

Spaarsom niet hoger dan jaarlijkse inkomensgrens sociale huurder

De grenzen voor de middelen worden vastgelegd afhankelijk van de concrete situatie van de kandidaat-huurder. “Voor de grens van de totale som van middelen hebben we de maatstaf gebruikt van de jaarlijkse inkomensgrenzen voor sociale huurders. Zo mag je als alleenstaande zonder kinderen niet meer dan 25.850 euro aan middelen hebben. Voor een koppel of een alleenstaande met 1 kind bedraagt dat 40.940 euro”, legt de minister uit.

Fraude eruit filteren

Iemand met een inkomen onder de vastgestelde inkomensgrenzen, maar met een goed gespijsde spaarboek of beleggingsrekening, kan vaak wél nog recht hebben op een sociale woning. Logisch of rechtvaardig is dat niet. Vaak gaat het ook over niet-aangegeven arbeid of andere inkomsten en is er dus sprake van fraude. Dergelijke praktijken willen we eruit filteren. Kandidaat-huurders zullen daarom bij de toewijzing van een sociale woning bankuittreksels moeten voorleggen. Op basis van die stukken zal de woonmaatschappij verder onderzoek kunnen voeren als blijkt dat de realiteit niet strookt met wat aangegeven is.

Sparen niet ontmoedigen

De nieuwe regeling geldt niet voor bestaande huurders van een sociale woning, stelt Matthias Diependaele: “We willen in de eerste plaats sparen zeker niet ontmoedigen. Een sociale woning blijft een springplank naar de private huur- of koopmarkt. Maar vooral, als je er in bent geslaagd om een mooie spaarboek op te bouwen in 9 jaar tijd (de maximum duurtijd vooraleer een contract opnieuw geëvalueerd wordt), dan heb je dat in de meeste gevallen kunnen verwezenlijken door een verhoogd inkomen te genereren. Op basis van het gestegen inkomen zal je dan hoe dan ook geen recht meer hebben op een sociale woning.”